سید محمد حسینی بهشتی متولد ۲آبان سال ۱۳۰۷در اصفهان بوده است. او سیاستمدار فقیه ایرانی و دومین رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران و رئیس دیوان عالی کشور بود. وی در تاریخ ۷تیر ۱۳۶۰بر اثر بمب گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی توسط منافقین کوردل به شهادت رسید. شهید بهشتی به ۴زبان انگلیسی، عربی، آلمانی و فارسی تسلط کامل داشت.

سالهای فعالیت

سید محمد حسینی بهشتی سیاست‌مدار و فقیه ایرانی و دومین رئیس دیوان عالی کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷، نخستین دبیرکل حزب جمهوری اسلامی و نایب رئیس مجلس خبرگان قانون اساسی بود. گاهی از وی به عنوان نظریه‌پرداز ولایت فقیه نام برده می‌شد او از جمله افراد نزدیک به امام خمینی رحمة علیه بود و نقش بسیار مهمی در شکل گیری جمهوری اسلامی در ایران داشت.

با پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷او دبیر شورای انقلاب بود. بهشتی در انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی شرکت کرد و برای تدوین قانون اساسی انتخاب شد.

در ۴اسفند ۱۳۵۸به دستور امام خمینی، ریاست دیوان عالی کشور یعنی بلندپایه‌ترین مقام قضایی در آن زمان را بر عهده گرفت و تا زمان شهادت در این سمت بود.

خانواده

پدرش، سید فضل‌الله، مردی روحانی و از مدرسین حوزه علمیه اصفهان بود و گاهی برای برپایی نماز جماعت به روستاهای پیرامون می‌رفت.

در چهار سالگی به مکتب رفت. سپس به دبستان دولتی ثروت که بعدها ۱۵بهمن نامیده شد وارد شد. دوران دبیرستان را در سعدی گذراند و پس از شهریور ۱۳۲۰، در سال دوم دبیرستان، همکاری‌اش با شاگردان مدرسه‌های دینی بیشتر شد و به طلبه شدن علاقه پیدا کرد. سرانجام در سال ۱۳۲۱و در سن چهارده سالگی دبیرستان را رها کرد و به مدرسه صدر بازار رفت.

سوابق تحصیلی حوزوی و دانشگاهی شهید محمد بهشتی

در سال ۱۳۲۱وارد مدرسهٔصدر شد و پس از آموختن زبان و ادبیات عربی، منطق، کلام و سطوح فقه و اصول، در سال ۱۳۲۵راهی قم شد و به مدرسهٔحجتیه رفت. در قم خارج فقه و اصول را نزد سید محمد محقق داماد و امام خمینی فراگرفت و در درس سید حسین طباطبایی بروجردی، سید محمد تقی خوانساری و سید محمد حجت کوه کمری نیز حاضر می‌شد. در کنار تحصیل در قم، تدریس نیز می‌کرد و درآمد زندگی‌اش را از این راه برآورده می‌کرد.

این عالم گرانقدر در سال ۱۳۲۷دیپلم ادبی را دریافت کرد و گواهی کارشناسی رشتهٔمعقول (فلسفه و حکمت اسلامی) را در سال ۱۳۳۰از دانشگاه تهران و در سال ۱۳۳۵مدرک دکترا در رشتهٔفلسفه را اخد نمود.

ایشان مدت کوتاهی برای تحصیل به اروپا سفر کرد و خیلی زود از آموختن در خارج از کشور پشیمان شد و به قم بازگشت. در این دوره بخشی از وقتش را به آموزش درس زبان انگلیسی در دبیرستان‌های قم اختصاص می‌داد، از جملهٔآن‌ها دبیرستان حکیم‌نظامی بود. در ۱۳۳۳نیز دبیرستان دین و دانش را در قم بنیان نهاد.

اقامت ۵ساله در آلمان

شهید بهشتی در اسفند ۱۳۴۳به مدت ۵سال به آلمان رفت و در شکل‌گیری مرکز اسلامی هامبورگ و اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا (گروه فارسی‌زبانان) ایفای نقش کرد.

تدریس در آموزش و پرورش

بهشتی پس از بازگشت به ایران، دوباره در آموزش و پرورش مشغول به کار شد و سپس به عنوان کارشناس ارشد در کتاب‌های علوم دینی در سازمان تدوین کتاب‌های درسی ایران اشتغال داشت و به همراه محمد جواد باهنر به گردآوری کتاب‌های درسی برای مدرسه‌ها پرداخت. وی همچنین از سوی وزارت فرهنگ به مأموریت‌هایی، از جمله به آبادان، فرستاده شد.

وی علاوه بر آن در کنار کارهای علمی و تکمیل کتاب‌های در دست نگارشش و کارهای حوزه، جلسه‌های تفسیر قرآن را در «مکتب قرآن» برگزار می‌کرد که دختران و پسران جوان در آن شرکت می‌کردند. نیز در مناسبت‌های گوناگون به سخنرانی می‌پرداخت.

صفات و خصوصیات اخلاقی شهید بهشتی

سید محمد، هم فرزندی مهربان و مطیع برای مادرش بود و هم یک حامی فداکار برای همسرش. هیچ گاه از بروز مودت و محبت خویش به همسرش امساک نمی ورزید. او همیشه به همسرش می گفت: «تو حامی من هستی، اگر کمک هایت نبود، قادر نبودم کارهایم را به ثمر برسانم.» هر کجا می رفت، همسرش را هم همراهش می برد و به او می گفت: «تو فقط همسرم نیستی، بلکه مایه دلگرمی من هستی».

همسر شهید بهشتی می گوید: «چیزی که در ۲۹سال زندگی مشترکمان دیدم، ملایمت و صبر ایشان بود. به قدری صبر و متانت و خون سردی به خرج می داد که انسان را خجالت زده می کرد. در سراسر زندگی مان به یاد ندارم که این مرد مبارز و باتقوا لحظه ای عصبانیت بی مورد داشته باشد»

نحوه ترور و شهادت سید محمد بهشتی

وی در شامگاه ۷تیر سال ۱۳۶۰در بمب‌گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی توسط منافقین در حین سخنرانی در تالار حزب جمهوری اسلامی بعه شهادت شد.

جزئیات بمب‌گذاری به این شکل است که یک بمب بر ستون اصلی ساختمان حزب و یک بمب دقیقاً زیر تریبون بهشتی قرار داده شده که بعد از انفجار سقف پایین می‌آید و چندین نفر به شهادت رسده و چند نفر نیز زخمی می‌شوند.

به مناسبت شهادت دکتر بهشتی، ۷تیر روز قوه قضائیه و ۱تا ۷تیر ماه نیز هفته قوه قضادیه نامگذاری شده است

 

تبدیل خانه شهید بهشتی به موزه

خانه سید محمد بهشتی در محله قلهک تیر ماه ۹۲به موزه سرا تبدیل و افتتاح شد.

 

آثار و کتابها

آموزش مواضع

از حزب چه می‌دانیم

اقتصاد اسلامی

اهمیت شیوهٔ تعاون

بانکداری و قوانین مالی اسلام

باید و نبایدها

بررسی و تحلیلی از جهاد، عدالت، لیبرالیسم، امامت

بهداشت و تنظیم خانواده

پنج گفتار

التوحید فی القرآن

توکل از دیدگاه قرآن

حج در قرآن

حق و باطل

خدا از دیدگاه قرآن

دکتر شریعتی، جستجوگری در مسیر شدن

ربا در اسلام

رسالت دانشگاه و دانشجو

روش برداشت از قرآن

سرود یکتاپرستی

سلسله درسهای اسلامی –مسئله مالکیت

سلسله درسهای اسلامی –شناخت

شناخت از دیدگاه فطرت

شناخت از دیدگاه قرآن

طرح لایحهٔ قصاص

مبارزهٔ پیروز

مبانی نظری قانونی اساسی

محیط پیدایش اسلام

مکتب و تخصص

نقش آزادی در تربیت کودکان

نقش تشکیلات در پیشبرد انقلاب اسلامی ایران

نماز چیست؟

وظائف انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا در برابر جوانان مسلمان

ویژگی‌های انقلاب اسلامی ایران